هفت پیکر افسرده در مسافرخانه ی نظامی

سوسن تقوایی، منتقد ادبی در یادداشتی به تحلیل روابط بینامتنی در بخش هایی از رمان «آناتومی افسردگی» نوشته ی محمد طلوعی پرداخت.

ارتباط یک متن با متن های دیگر از موضوعات مهم و نسبتاً جدیدی است که در حوزه زبان و نشانه شناسی، مورد توجه پژوهشگرانی چون جولیا کریستوا و رولان بارت قرار گرفته است.
رابطه ی بین متن ها از گذشته نیز در مطالعات سنتی و نقدها در قالب کشف تلمیح ها، تضمین ها، نقل قول ها، اقتباس ها و سایر اشارات سطحی بررسی می شده است لکن بخش های پنهان ارتباط میان متنی مغفول می مانده است. نظریه ی بینامتنیت، به روابط بین متونی می پردازد که باعث آفرینش متن جدید می شوند. بر پایه ی این نظریه، هر متنی در ارتباط با متونِ پیش تر خوانده شده معنا می دهد و بر رموز پیش تر شناخته شده، استوار است. اصل اساسی نظریه ی بینامتنیت این است که هیچ متنی بدون پیش متن نیست، هیچ اثر و پدیده ای از خلأ آغاز نمی شود و مبدأ هیچ اثری، «هیچ» نیست. بینامتنیت بر این اندیشه است که متن، نظامی بسته و خودبسنده نیست بلکه پیوندی دو سویه و تنگاتنگ با سایر متون دارد. متن ها پیوسته بر اساس متن های گذشته، بنا می شوند و هرکسی که عهده دار فهم یک متن است می بایست رابطه ی آن متن را با سایر متون، تعیین کند. جهت فهم یک متن، تنها، توجه به روابط درون متنی کارساز نیست و می بایست به رابطه ی متن با سایر متون نیز توجه کند. ذکر یک نکته، لازم است که در نظریه ی بینامتنیت، بررسی تأثیر و تأثر متون از یکدیگر مدنظر نیست؛ مقوله ی تأثیر و تأثر، داخل در نقد و مطالعه ی سنتی است و بینامتنیت به اصل رابطه می پردازد؛ از نظر رولان بارت، بینامتن نمی تواند با خاستگاه متن اشتباه شود. جست و ...

[ مشاهده متن کامل هفت پیکر افسرده در مسافرخانه ی نظامی در سایت موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان ]